4ºMAILA-BIO: BIZIAREN JATORRIA

3.BIZIAREN JATORRIA.

·         Izaki bizidun guztietan gluzido, lipido, proteína eta azido nukleikoak dautde. BIOMOLEKULAK.

Biomolekulak bizidunen morfología, antolamendua eta funtzioak kontrolatzen dituzte; hauetan IBen batasun kimikoa agertzen da

·         Baliteke Konposizio kimiko komun honek jatorri komuna izatea.Organismo simplea eboluzionatzea eta orduan organismo garatuago batean bihurtzea.

·         Zientzalarien ustetan biomolekula guztiak lurraren garai gaztiar haietako elementu kimiko eta molekula inorganikoetatik etortzen dira.

·         Planetaren azala solido eratu ondoren , erupzio bolkaniko bortitzek askatutako gas desberdinak atmosferaran geratu ziren ( ur-lurruna, N2,NH3,CH4,H2S), atmosfera erreduktorea, oxigenoa askatu gabe. Orduan, Tº uraren lurruntze-puntutik beherapena eragin zuen, Lurruna kondentsatu eta ozeano handiak sortu ziren eta atmosfera substantzia zatiak disolbatu.

·         BIZIAREN JATORRIAREN LEHENENGO TEORIA.

-Holdane, britaniarra, 1929an

-Oparin, errusiarra 1934an.

Ø  Atmosfera eta ozeanoak osatzen dituzte subtantziak premiazkoak bizitzaren lehen molekula organikoak sortzeko, hauekin batera:

           -Oxigeno askerik ez à Bestela eragin suntsitzaile.Molekula organikoen lorpena  lortu orduko, oxidatu eta suntsitu egingo ziren.

      -Energia erakarpena àEnergia asko: erradiazio ultramoreak, tximistak, elementu erradiaktiboak…

     -Konposatu inorganiko sinpleak à  CH4,NH3,H20...  Monosakaridoak, gantz-azidoak, aminoazidoak sortzeko.

Ø  Hasieran arrakasta handirik ez izan arren, 1953an Urrey eta Miller-ek teorian proposatutako prozesua posiblea zela esperimentalki konprobatu zuten.

Ø  Ondorio moduan:

-Lurraren ingurune baldintzak erreproduzitzean, posiblea zela konposatu organi

koen sintesiaren sorrera elementu eta konposatu inorganiko simpleetatik.

4.GIZAKIAREN EBOLUZIOA.

·         PRIMATEEN ZUHAITZ FILOGENETIKOA.

-Gizakiak primateak gara.

-Duela milioka urte ugaztun intsektiboro batetik sortu zen talde bat da.

-Txinpanzea da gure ahaiderik hurbilena, baina ez gure aurrekoak.

·         HOMINIDOEN EBOLUZIOA.

-Duela 5 Mu, Afrikan, Australopihtecus generoa agertu zen.Hominido guztien aurrekoa.